NewsMonkey: een aantal bedenkingen

Met NewsMonkey krijgt Vlaanderen midden december zijn eerste digital-only nieuwsmerk voor een breed publiek. Gratis. Met hun aanbod —Buzzfeed-achtige lijstjes, gemixt met nieuws en achtergrond— had een betaalmodel waarschijnlijk ook niet gewerkt.

Het is hoog tijd dat de klassieke krantensites worden uitgedaagd door een nieuweling. De Vlaamse kranten zaten online al veel te lang in een luxepositie waar ze in Nederland alleen van konden dromen. Daar legt een onlinemedium als NU.nl de krantensites al sinds 1999 het vuur aan de schenen. Het gebrek aan online innovatie heeft de Vlaamse media zeer gedaan. Onze kranten zijn beter dan ooit, maar de bijhorende websites lopen hopeloos achter.

Het stoort me wel dat NewsMonkey vertrekt vanuit zo’n negatief uitgangspunt. Kranten hebben afgedaan, “hoofdredacteuren beslisten maar wat u moet lezen” en vandaag bootsen de opgezette paywalls “het comfortabele monopolie van papieren kranten” na. Tsja.

Alsof betalen voor nieuws iets “vies” is. Dat brengt mij toch in de war. Als initiatieven als De Correspondent ons iets leren, is het wel dat mensen gerust willen betalen voor duiding en achtergrond. Kwaliteit en goeie journalistiek, met toegevoegde waarde, is geld waard.

Ivoren toren

Het is naïef om, zoals de initiatiefnemers, te denken dat de kranten vandaag nul voeling hebben met de maatschappij en vanuit een ivoren toren via eigen nieuwsagenda’s maar eens gaan beslissen wat het volk morgen belangrijk moet vinden. Er staan dagelijks heel wat interessante, nieuwswaardige en goed uitgewerkte stukken in De Standaard, De Morgen en Het Laatste Nieuws.

Hoe kun je beweren dat een krant als HLN geen voeling heeft met de maatschappij als het dagelijks ruim 280.000 exemplaren verkoopt? Ze moeten daar dan toch iéts goed doen?

Redacties die vandaag een krant maken, beslissen wel degelijk voor een groot deel waar de radioprogramma’s van morgen over gaan, wie er morgen aan tafel zit bij Reyers Laat en ja, zelfs wat er op de nieuwssites verschijnt. Bij een goeie krant werken knappe journalisten die nieuws maken dat er morgen toedoet. Alleen wordt dat nieuws vandaag -via papier, in de krant- niet altijd op de juiste manier gebracht.

Ik heb mijn krantenstuk over NewsMonkeys op zeventig miezerige lijntjes moeten persen. Natuurlijk had ik dat graag dieper uitgespit en beter geduid. Je neemt de tijd om naar de persconferentie te gaan en met die mensen te spreken. Morgen is het oud nieuws en dan schrijf je zo’n stuk uiteraard liever vandaag nog voor een onlinemedium. Op dat gebied zijn de “papieren denkwijze” en de beperkingen van een krant dan ook voorbijgestreefd.

Omslag

Maar het is nogal naïef om te denken dat de grote mediagroepen niet beseffen welke omslag vandaag gebeurt. Bij een nieuwsmerk als De Morgen liggen heel concrete plannen op tafel voor een totaalervaring waarbij de nieuwsconsument vanaf volgend jaar op zijn wenken bediend wordt. Op elk moment van de dag zal hij fijne stukken kunnen ontdekken, lezen en delen. ’s Morgens nieuwsverhalen en achtergrond in de krant, overdag kwaliteitsvolle nieuwsberichten op de smartphone en website en ’s avonds in de zetel ontspannende dagafsluiters en tv-tips op de tablet.

Als je een totaalervaring met meerwaarde aanbiedt, aangepast aan de verwachtingen van de nieuwsconsument, zou ik het vreemd vinden dat hij daar niets voor zou willen betalen. En dagelijks nieuws blijft uiteraard gratis.

Hebben kranten de surfer jarenlang verwaarloosd, met hun onlineverzameling Belgaberichten? O ja. Heeft het veel te lang geduurd vooraleer ze daar iets aan gedaan hebben? Meer dan ja. Hebben ze het geld en de middelen om die verloren tijd ruimschoots goed te maken? Uiteraard.

Nieuwsaap

NewsMonkey kijkt naar Amerikaanse voorbeelden als HuffingtonPost en Buzzfeed. Maar je ziet dat uitgerekend die sites meesters zijn in het aggregeren. Ze zuigen hun content uit andere media en brengen het verhaal van een ander alsof het van hen is. Buzzfeed maakt dan weer lijstjes die gebaseerd zijn op nieuwsverhalen van algemene media. Je kunt het nieuws van een ander wel op een andere manier brengen, maar heb je dan aan journalistiek gedaan?

Ik ben benieuwd welke rol NewsMonkey op zich gaat nemen. Willen ze nieuwsmakers of -herwerkers zijn? Daarom vind ik het ook zo jammer dat ze bij de lancering geen “ouderwetse” journalist hebben aangetrokken die actief naar monkeyscoops had kunnen zoeken.

Ook NewsMonkey zal moeten schipperen tussen het brengen van behapbare content, nieuws en achtergrond. Ik geloof best dat de redactie aanvankelijk een goeie mix van snelle kliks en serieuze stukken wil brengen. Maar hoe gaat de redactie reageren als ze op termijn merken dat die grappige lijstjes beduidend beter scoren dan de serieuzere inhoud?

Sociale media wordt dé manier om surfers naar de site te lokken. Maar dat internetverkeer is voor adverteerders vrij ondankbaar. Vanuit mobiele Facebook- en Twitter-apps klikken gebruikers op een interessante titel. Ze swipen snel door het artikel, maar klikken amper door en scrollen dan weer verder door hun tweets of nieuwsoverzicht. Of doe jij het anders?

De formule achter NewsMonkey lijkt ook vrij eenvoudig te kopiëren. Als ze in Kobbegem een béétje slim zijn, starten ze met HLN.be een subsite vol Buzzfeed-achtige lijstjes en schattige foto’s van poezen. Niemand die daar zwaar aan zal tillen. Je kan dat zelfs perfect binnen “het merk” laten passen. Maar zij hebben dus wel al het publiek waar NewsMonkey nu alleen van kan dromen.

Toch is NewsMonkey een leuk en goed nieuwsproduct. Ik ben er zeker van dat het zal slagen. De timing zit perfect, de juiste mensen staan erachter en de buzz zit helemaal goed. Ze hebben gelijk: via social media kan je met de juiste content heel snel een groot publiek bereiken. Mijn mond valt bovendien open als ik zie dat de site in amper twee dagen 220.000 euro kan ophalen bij het publiek. Dat stemt mij hoopgevend.

Maar verkoop het alsjeblieft niet als een vernieuwend product dat de journalistiek in Vlaanderen zal redden, want dan was je met een Correspondent-achtig initiatief komen aanzetten.